รถเมล์ขาว รถเมล์สายแรกของประเทศไทย

พูดถึงรถเมล์ขาวเด็กยุค80เหมือนลุงวัฒน์คงเคยนั่งกันมาทุกคน แต่ไม่ใช่รุ่นที่ผมลงรูปนะ อันนี้เป็นรุ่นแรกๆครับ จำได้ว่าเรียนชั้นประถมนั่งสาย 1015 ทุกวันทั้งไปทั้งกลับ เป็นรถยี่ห้อเลย์แลนด์ คนขับกระเป๋ารถเมล์และนายตรวจแต่งตัวด้วยเสื้อเชิ๊ตกางเกงขายาวสีขาวดูดีเท่ห์มากๆเลยครับ เขียนเรื่องรถเมล์ขาวทำให้ผมนึกภาพถนนหนทาง บ้านเรือน ที่ยังดูหลวมๆ โล่งสบาย อยู่แถวบางกะปิเหมือนกับอยู่ต่างจังหวัดไกลๆ ไม่อึดอัดเหมือนสมัยนี้ 

รถเมล์นายเลิศ หรือ รถเมล์ขาว เป็นรถโดยสารประจำทางสายแรกของไทย ผู้ริเริ่มคือพระยาภักดีนรเศรษฐ หรือนายเลิศ เศรษฐบุตร เริ่มจากกิจการบริการรถม้าเช่า ซึ่งนายเลิศเป็นผู้ออกแบบตัวรถเอง โดยคิดค่าโดยสารสำหรับรถม้าเดี่ยวชั่วโมงละ 75 สตางค์ รถม้าคู่ชั่วโมงละ 1 บาท  แต่นายเลิศเห็นว่าเป็นการทรมานสัตว์ จึงคิดเปลี่ยนมาใช้รถยนต์ เมื่อประมาณ พ.ศ. 2453

ลักษณะของรถ
รถเมล์นายเลิศมีลักษณะเฉพาะคือ ทาสีขาวทั้งคัน มีตราประจำรถเป็นรูปขนมกง นายเลิศเป็นผู้ออกแบบตัวถังรถเมล์ด้วยตัวเอง โดยเขียนแบบด้วยชอล์กบนพื้นปูน ให้ช่างไม้ชาวเซี่ยงไฮ้เป็นผู้ต่อ โดยใช้เครื่องยนต์ที่สั่งซื้อมาจากประเทศอังกฤษ นายเลิศมีนโยบายในการเดินรถว่า "สุภาพ ซื่อสัตย์ ประหยัด ทันใจ เอากำไรแต่น้อย บริการผู้มีรายได้น้อย"

รถเมล์สายแรกของนายเลิศ วิ่งจากประตูน้ำไปสี่พระยา เมื่อกิจการเจริญก้าวหน้าจึงขยายออกไปจนเกือบทั่วกรุงเทพมหานคร คนทั่วไปเรียกรถของท่านว่า "รถเมล์ขาว" ตามสีของรถ ต่อมานายเลิศได้ริเริ่มบริการเรือเมล์ที่ชาวบ้านเรียก "เรือขาว" รับส่งผู้โดยสารตามคลองแสนแสบ ผ่านหนองจอก มีนบุรี แล้วมาสุดทางที่ประตูน้ำ เชื่อมโยงกับเส้นทางของรถเมล์ขาว กิจการนี้เป็นที่ประทับใจของคนทั่วไป และสร้างชื่อเสียงให้ท่านมาก
การสิ้นสุดกิจการ
กิจการรถเมล์นายเลิศ ดำเนินการมานานถึง 70 ปี ได้รับสัมปทานเดินรถประจำทางในกรุงเทพฯ ถึง 36 สาย มีรถประมาณ 700 คัน มีพนักงาน 3,500 คน นับเป็นบริษัทรถเมล์ที่ใหญ่ที่สุด แต่ได้เลิกกิจการลงในปี พ.ศ. 2520  เมื่อรัฐบาลมีนโยบายรวมกิจการรถเมล์ทุกสายในกรุงเทพมหานครมาอยู่ในความดูแลของ องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ซึ่งเป็นรัฐวิสาหกิจ

รถเมล์ขาวเป็นอีกหนึ่งในความทรงจำของลุงวัฒน์ที่มีโอกาสได้ใช้จริง ทันได้สัมผัสกับบรรยากาศของประศาสตร์หน้าหนึ่งของบริการของรถเมล์สายแรกในประเทศไทย ฝากกดติดตามเพื่อเป็นกำลังใจในการเขียนงานต่อๆไปด้วย ขอบคุณครับ
#รถเมล์ขาว #นายเลิศ #รถเมล์สายแรกของประเทศไทย #รถเมล์เลย์แลนด์

แสดงความคิดเห็น

ใหม่กว่า เก่ากว่า